ઢોકળા ની રેસીપી – ઘરે બનાવો મુલાયમ અને સ્વાદિષ્ટ ઢોકળા

ગુજરાતી વાનગીઓમાં ઢોકળા નું સ્થાન અત્યંત વિશિષ્ટ છે. જ્યારે આપણે વાત કરીએ એક સ્વાદિષ્ટ, આરોગ્યદાયક અને હળવા નાસ્તાની, ત્યારે ‘ઢોકળા’ પહેલું નામ આવે છે. નરમ અને મુલાયમ ટેક્સચરવાળો ઢોકળો માત્ર ગુજરાતમાં જ નહીં, આખા ભારતમાં અને વૈશ્વિક સ્તરે પણ લોકપ્રિય બની ગયો છે. અહીં તમને એવી સંપૂર્ણ રીતે સમજાવવામાં આવી રહી છે કે તમે એકદમ દુકાન જેવી ગુણવત્તાવાળા ઢોકળા ઘરમાં જ કેવી રીતે બનાવી શકો.

🏠 ઢોકળાનું ઇતિહાસ અને ગુજરાતમાં તેનું મહત્વ

ઢોકળા મૂળ તો ગુજરાતની સાંસ્કૃતિક નાસ્તા પદ્ધતિનો એક ભાગ છે, જે ઘણી પેઢીઓથી લોકો ઘરે બનાવી રહ્યા છે. અત્યારના સમયમાં તો ઢોકળા ભારતની દરેક કન્ટીન, હોટેલ અને રેસ્ટોરન્ટમાં જોવા મળે છે. સવારના નાસ્તામાં, દપતરના ટિફિનમાં કે તો કોઈ પણ પર્ટે પાર્ટી પ્લેટમાં, ઢોકળા સર્વત્ર મનોરંજન આપે છે.

🧂 સામગ્રી સૂચિ (Ingredients)

🔹 ધોકળા માટે:

• બેસન (ચણાનો લોટ) – 1 કપ
• દહીં (થોડું ખાટું) – ½ કપ
• પાણી – જરૂર મુજબ
• લીલું મરચાં-આદુ પેસ્ટ – 1 ટીસ્પૂન
• હળદર – ¼ ટીસ્પૂન
• મીઠું – સ્વાદ મુજબ
• ખાંડ – 1 ટીસ્પૂન
• ઈનો ફ્રૂટ સોલ્ટ – 1 ટીસ્પૂન
• તેલ – 1 ટેબલસ્પૂન

🔹 તડકા માટે:

• તેલ – 1.5 ટેબલસ્પૂન
• રાઈ – 1 ટીસ્પૂન
• તલ – 1 ટીસ્પૂન
• લીલા મરચાં – 2
• કઢી પત્તા – 7-8
• પાણી – ¼ કપ
• ખાંડ – 1 ટીસ્પૂન
• લીંબુનો રસ – 1 ટેબલસ્પૂન

🔹 સજાવટ માટે:

• લીલાં ધાણાં – 2 ટેબલસ્પૂન
• કિસેલું નારિયેળ – 2 ટેબલસ્પૂન (ઐચ્છિક)

🍳 સ્ટેપ બાય સ્ટેપ રેસીપી

1. ખીરું તૈયાર કરો

1. બેસન અને દહીં એક બાઉલમાં મિક્સ કરો.
2. જરૂર મુજબ પાણી ઉમેરી એક સરખું ખીરું તૈયાર કરો – ન પાતળું, ન જાડું.
3. હવે તેમાં હળદર, મીઠું, ખાંડ અને આદુ-મરચાં પેસ્ટ ઉમેરી મિક્સ કરો.
4. ખીરું લગભગ 10-15 મિનિટ આરામ માટે મૂકો.

2. ઈનો ઉમેરી સ્ટીમ કરો

1. હવે ખીરામાં ઈનો ઉમેરી તરતજ હલકાથી મિક્સ કરો.
2. તેલ લપસાવેલી થાળીમાં ખીરું ઢોળી દો.
3. વરાળવાળા પાત્રમાં મૂકી ધીમા તાપે 15-20 મિનિટ બાફો.
4. ચાકૂથી ચેક કરો – સાફ નીકળે તો ઢોકળા તૈયાર.

3. તડકો બનાવો

1. પેનમાં તેલ ગરમ કરો.
2. તેમાં રાઈ, તલ, લીલા મરચાં અને કઢી પત્તા નાખો.
3. હવે તેમાં પાણી, ખાંડ અને લીંબુનો રસ ઉમેરી ઉકાળો લાવો.
4. તડકો ઢોકળા ઉપર ફેલાવો.

4. કાપો અને પીરસો

• ઢોકળાને ચાકૂથી સ્ક્વેર અથવા ડાયમંડ આકારમાં કાપો.
• ઉપરથી લીલાં ધાણા અને નારિયેળ છાંટો.
• લીલી ચટણી સાથે પીરસો.

💡 ખાસ ટીપ્સ

• ઈનો ઉમેર્યા પછી તરતજ બાફવા મુકો, નહિ તો ઢોકળા ફૂલી નહીં.
• દહીં થોડું ખાટું હોય તો ઢોકળા વધુ ચટપટા બને છે.
• વધુ પાતળું ખીરું ન રાખો – સ્પાંજી બનશે નહિ.

🍴 ઢોકળા સાથે પીરસવાની વસ્તુઓ

• લીલી ધાણા-મરચાં ચટણી
• મીઠી ખજુર-ઈમલી ચટણી
• ગરમ ચા સાથે પણ સરસ જાય

🧑‍🍳 ઘરમાં બનાવો આ વિવિધ પ્રકારના ઢોકળા

🔸 રવા ઢોકળા

• સમા અનાજ અથવા રવાના લોટમાંથી બનતા છે. વધારે હેલ્ધી વિકલ્પ.

🔸 ખમણ ઢોકળા

• પાતળા અને ખૂબજ સ્પાંજી બને છે – સામાન્ય રીતે વેપારિક ઢોકળા ખમણ કહેવાય છે.

🔸 મગ ઢોકળા

• મગના લોટ અથવા પીસેલા મગથી બનતા છે – પાચન માટે ઉત્તમ.

🔸 આલુ ઢોકળા

• પચી વેળા માટે જુદો ટેસ્ટ – બેસનમાં આલુ કોતરી બનાવાય છે.

🔁 ઢોકળા અને ગુજરાતી મેનૂ

એક ગુજરાતી ઘરમાં ઢોકળા એ દિવસની શરૂઆત હોય છે, અને તે છઠ્ઠીવાર હોય કે રવિવાર – ઢોકળા તો બને છે!

• બપોરના ટિફિન માટે
• નાસ્તામાં
• અઠવાડિયે એકવાર ઘરના લંચમાં

❓FAQs – વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો

Q1. ઢોકળા માટે ઈનો નહોતું, તો શું વાપરવું?
A. તમે સોડા + લીંબુનો રસ વાપરી શકો છો.

Q2. ખીરું કેટલાં વખત પુરતું આરામમાં મૂકી શકાય?
A. 10-15 મિનિટથી વધુ નહિ – નહિ તો તે ઓક્સિડીઝ થવાની શક્યતા રહે.

Q3. ઢોકળા કઠણ કેમ બને છે?
A. કદાચ ખીરું વધારે જાડું હતું કે ઈનો સમયસર ન ઉમેર્યું હોય.

Q4. ઢોકળા સ્વાદિષ્ટ તો બને છે પણ સ્પાંજી કેમ નથી?
A. વરાળ પૂરતી નહોતી કે પ્લેટનું કદ બરાબર નહોતું.

🔚 નિષ્કર્ષ

ઘરે ઘરમાં બનાવાતા ઢોકળા માત્ર નાસ્તો નથી, તે એક સંસ્કૃતિ છે – જે દરેક ગુજરાતી રસોડાના અભિન્ન અંગ છે. જો તમે આજે આપેલી રીતથી ઢોકળા બનાવશો તો ચોક્કસ દુકાન જેવી ક્વાલિટી મળશે. ઘરનાં નાના મોટા તમામ સભ્યોને આ રેસીપી ગમશે.

👉 આ રેસીપી શેર કરો અને નીચે કમેન્ટમાં જરૂર જણાવો કે તમે કઈ વારિયન્ટ બનાવી.